Alevi - Bektaşi Kültüründe Dedelik, Babalık, Dedebabalık
Allah, Hz. Muhammed, Hz. Ali ve Ehl-i Beyt sevgisi çerçevesinde, içinde bulundukları sosyal çevrelere liderlik, kanaat önderliği yapan dede, baba ve dedebabalarla ilgili ulaşılabilir, faydalanabilir, yeterli derecede bilgi alınabilecek derli toplu kaynak bulmak da pek mümkün değildir. Ama bunların hem sanat dünyasına katkıları, hem sosyolojik rolleri hem de inanca dayalı etkinlikleri açısından bilinmesi, incelenmesi gerekmektedir. Çünkü gerek Anadolu dışı gerekse Anadolu sahası Türk edebiyatında Alevi – Bektaşi kültürüyle yoğrulmuş pek çok şair vardır. Yine dede, baba ve dedebabaların kahir ekseriyeti şiirle uğraşmış tasavvufi düşüncelerini, duygularını, mesajlarını manzumelerle çevrelerine, gelecek kuşaklara aktarmayı yeğlemişler, şairlik kudretiyle de yaşadıkları döneme damga vurmuşlardır.
Bu çalışmada Alevi - Bektaşi kültüründe dede, baba, dedebaba kimdir; dede, baba ve dedebabalık nedir, bunların sosyal hayattaki görevleri nelerdir, belli başlı dedeler, babalar, dedebabalar kimlerdir gibi sorulara cevaplar aranmış, tespit edilebildiği kadarıyla şiirlerinden örnekler verilmiş, elden geldiğince ikna edici açıklamalar yapılmaya çalışılmıştır.
Allah, Hz. Muhammed, Hz. Ali ve Ehl-i Beyt sevgisi çerçevesinde, içinde bulundukları sosyal çevrelere liderlik, kanaat önderliği yapan dede, baba ve dedebabalarla ilgili ulaşılabilir, faydalanabilir, yeterli derecede bilgi alınabilecek derli toplu kaynak bulmak da pek mümkün değildir. Ama bunların hem sanat dünyasına katkıları, hem sosyolojik rolleri hem de inanca dayalı etkinlikleri açısından bilinmesi, incelenmesi gerekmektedir. Çünkü gerek Anadolu dışı gerekse Anadolu sahası Türk edebiyatında Alevi – Bektaşi kültürüyle yoğrulmuş pek çok şair vardır. Yine dede, baba ve dedebabaların kahir ekseriyeti şiirle uğraşmış tasavvufi düşüncelerini, duygularını, mesajlarını manzumelerle çevrelerine, gelecek kuşaklara aktarmayı yeğlemişler, şairlik kudretiyle de yaşadıkları döneme damga vurmuşlardır.
Bu çalışmada Alevi - Bektaşi kültüründe dede, baba, dedebaba kimdir; dede, baba ve dedebabalık nedir, bunların sosyal hayattaki görevleri nelerdir, belli başlı dedeler, babalar, dedebabalar kimlerdir gibi sorulara cevaplar aranmış, tespit edilebildiği kadarıyla şiirlerinden örnekler verilmiş, elden geldiğince ikna edici açıklamalar yapılmaya çalışılmıştır.
